+1 oy
İntegral kategorisinde tarafından
$f:\mathbb R_+\to \mathbb R$ olmak üzere kuralı $$f(x)= \ln x$$ olmak üzere $f$ fonksiyonunun ters türevlerini bulunuz. Diğer bir deyişle, $$\int  \ln x \ dx$$ belirsiz integralini bulunuz.

2 Cevaplar

0 oy
tarafından

Kısmi integral yönteminin fikri:
$u$ ve $v$ fonksiyonları bir $a$ noktasında türevlenebilir ise $$\left(u\cdot v\right)^\prime(a)=u(x)^\prime \cdot  v(a)+u(a)\cdot v^\prime(a)$$ eşitliği sağlanır. Eşitliği düzenlersek $$u(a)\cdot v^\prime(a)=\left(u\cdot v\right)^\prime(a)-u(a)^\prime \cdot  v(a)$$ eşitliğini elde ederiz.

Uygun fonksiyon seçimi:
Pozitif gerçel sayılar üzerinde $u(x)=\ln x$ olsun ve $v^\prime(x)=1$ olacak şekilde $v(x)=x$ seçimi yapmalım. Bu durumda $u^\prime(x)=\frac1x$ olur ve $$\ln x\cdot 1=\left(\ln x\cdot x\right)^\prime- \frac1x\cdot x$$ eşitliğini elde ederiz.

Ters türev olarak yazma:
Ayrıca $\left(x\right)^\prime=1$ olduğundan, türevin lineer özelliği gereği, pozitif gerçel sayılar üzerinde \begin{align*}\ln x\ &=\ \left(\ln x\cdot x\right)^\prime- \frac1x\cdot x \\[10pt] &=\ \left(\ln x\cdot x\right)^\prime- 1\\[10pt] &=\ \left(\ln x\cdot \frac12x^2\right)^\prime- \left(x\right)^\prime\\[10pt] &=\ \left(\ln x\cdot x-x\right)^\prime\end{align*} eşitliğini elde ederiz.

Ters türevler ve belirsiz integral:
Bu eşitlik gereği $\ln x\cdot x-x$ fonksiyonu $ \ln x$ fonksiyonunun pozitif gerçel sayılar üzerinde bir ters türevi olur. Bu da bize, $c$ bir sabit olmak üzere,  $$\int\ln x \ dx=\ln x\cdot x-x+c=x\cdot (\ln x-1)+c$$ eşitliğini verir.

0 oy
tarafından

Kısmı integrasyon:
Pozitif gerçel üzerinde $u(x)=\ln x$ olsun ve $v^\prime(x)=1$ olacak şekilde $v(x)=x$ seçimi yapmalım. Bu durumda $u^\prime(x)=\frac1x$ olur ve, $c$ bir sabit olmak üzere, pozitif gerçel üzerinde\begin{align*}\int\ln x\ dx \  &= \ \int\left(\ln x\cdot 1 \right)\ dx \\[15pt]  &= \ \ln x\cdot x- \int \frac1x\cdot  x \ dx\\[15pt] &= \ \ln x\cdot x-\int 1 \ dx\\[15pt] &= \ \ln x\cdot x-x+c \\[15pt] &= \ x\cdot (\ln x-1)+c\end{align*} eşitliği sağlanır.

...